Sifat menurut bahasa: Adalah suatu keadaan yang menetap pada sesuatu yang lain.
Menurut istilah: Adalah keadaan yang baru datang yang berlaku bagi suatu huruf yang dibaca tepat keluar dari makhrajnya.
SIFAT HURUF BERLAWANAN
Sifat-sifat huruf yang berlawanan ada 5, ditambah lawan lagi 5 sifat, sehingga seluruhnya menjadi 10 sifat, iaitu:
1. جَهْرٌ (JAHAR) = Jelas > < هَمْسُ (HAMAS) = Samar
3. شِدَّةٌ (SYIDDAH) = Kuat > < رَخَاوَةٌ (Rakhawah) = Lunak
3. اِسْتِعْلاَءٌ (ISTI’LA’)= Terangkat > < اِسْتِفَالٌ (ISTIFAL) = Turun
4. اِطْبَاقٌ (ITHBAQ) = Tertutup > < اِنْفِتَاحٌ(INFITAH) = Terbuka
5. اِصْمَاتٌ (ISHMAT)= Diam > < اِذْلاَقٌ (IDZLAQ) = Lancar
Huraian:
1. جَهْرٌ (JAHAR) = Jelas
Maksudnya ialah membunyikan huruf dengan tidak berdesis dan nafas tertahan, sehingga bunyi terdengar lebih jelas dan bersih. Hurufnya ada 19; iaitu:
عَظُمَ وَزْنُ قَارِئٍ ذِيْ غَضٍّ جِدٍّ طَلَبَ
Sifat berlawanan:
هَمْسُ (HAMAS) = Samar.
Maksudnya ialah membuinyikan huruf dengan berdesis dan nafas terlepas, sehingga bunyi huruf terdengar agak samar. Hurufnya ada 10 iaitu:
فَحَثَّهُ شَخْصٌ سَكَتَ
2. شِدَّةٌ (SYIDDAH) = Kuat.
Maksudnya ialah membunyikan huruf dengan suara tertahan dan lebih kuat tertahannya ketika mati atau waqaf. Hurufnya ada 8 iaitu:
اَجِدُ قِطَّ بَكَتْ
Sifat berlawanan:
رَخَاوَةٌ (Rakhawah) = Lunak.
Maksudnya ialah membunyikan huruf dengan suara terlepas, berlalu /berjalan beserta huruf itu. Hurufnya ada 16 iaitu:
خُذْ غَثَّ حَظَّ فّضَّ شُوْصٍ زَيَ سَاهٍ
3. اِسْتِعْلاَءٌ (ISTI’LA’)= Terangkat.
Maksudnya ialah membunyikan huruf dengan mengangkat pangkal lidah ke langit-langit mulut, sehingga bunyi huruf menjadi lebih tinggi, tebal dan berat. Hurufnya ada 7 iaitu :
خُصَّ ضّغْطٍ قِظْ
Sifat berlawanan:
اِسْتِفَالٌ (ISTIFAL) = turun.
Maksudnya ialah membunyikan huruf dengan menurunkan pangkal lidah ke dasar lidah, sehingga bunyi huruf menjadi rendah, tipis dan ringan. Hurufnya ada 22 iaitu:
ثَبَتَ عِزُّ مَنْ يُجَوِّدُ حَرْفَهُ اِنْ سَلَّ شَكَا
4. اِطْبَاقٌ (ITHBAQ) = Tertutup.
Maksudnya ialah membnyikan huruf dengan melengkungkan keliling lidah ke langit-langit mulut, sehingga bunyinya lebih besar dan berat. Hurufnya ada 4 iaitu:
صَضْطَظَ
Sifat berlawanan:
اِنْفِتَاحٌ (INFITAH ) = Terbuka.
Maksudnya ialah membunyikan huruf dengan pertengahan lidah terbuka (tidak melengkungkan keliling lidah ke langit-langit), sehingga bunyi huruf lebih kecil dan ringan. Hurufnya 25 iaitu:
مَنْ اَخَذَ وَجَدَ سَعَةً فَزَكَا حَقٌّ لَهُ شُرْبُ غَيْثٍ
5. اِصْمَاتٌ (ISHMAT)= Diam atau menahan.
Maksudnya ialah membunyikan huruf dengan berat dan tertahan. Hurufnya ada 23 iaitu:
جَزُّ غِشَّ سَاخِطٍ صَدَّ ثِقَةٍ اِذْوَعَظَهُ يَحُضُّكَ
Sifat berlawanan:
اِذْلاَقٌ (IDZLAQ) = Lancar, ujung atau tajam. Maksudnya ialah membunyikan huruf dengan ringan dan lancar. Hurufnya ada 6 iaitu:
فَرَّ مِنْ لُبٍّ
